Πλαστικά: Παγκόσμια μελέτη αποκαλύπτει ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι ρυπαντές στον κόσμο

Κάθε χρόνο, ο κόσμος παράγει περίπου 400 εκατομμύρια μετρικούς τόνους πλαστικών απορριμάτων. Τουλάχιστον 14 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι καταλήγουν στους ωκεανούς, με τα πλαστικά μιας χρήσης να αποτελούν την πλειοψηφία των απορριμμάτων στις ακτές.

Τώρα, μια νέα μελέτη αποκαλύπτει πως 56 πολυεθνικές ευθύνονται για περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας πλαστικής ρύπανσης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι υπήρχε άμεση σχέση μεταξύ της παραγωγής πλαστικού μιας εταιρείας και της ποσότητας πλαστικών απορριμμάτων που βρέθηκαν στο περιβάλλον. Για παράδειγμα, αν μια εταιρεία όπως η PepsiCo παρήγαγε το 1% της παγκόσμιας πλαστικής μάζας θα ήταν υπεύθυνη για περίπου το 1% των αποβλήτων που συλλέχθηκαν.

«Η παραγωγή είναι ουσιαστικά ρύπανση», δήλωσε στον Guardian η Λίζα Έρντλ, διευθύντρια του επιστημονικού τμήματος στο μη κερδοσκοπικό Ινστιτούτο The 5 Gyres και συν-συγγραφέας της μελέτης.

Μια διεθνής ομάδα εθελοντών συνέλεξε και ερεύνησε περισσότερα από 1.870.000 πλαστικά απορρίμματα σε 84 χώρες σε διάστημα πέντε ετών, προκειμένου να εντοπιστούν οι εταιρείες που ρυπαίνουν το περιβάλλον με τα περισσότερα πλαστικά απόβλητα. Διαπιστώθηκε πως το μεγαλύτερο μέρος των σκουπιδιών που συλλέχθηκαν, ήταν συσκευασίες μιας χρήσης. Ωστόσο, το εμπορικό σήμα ή το όνομα της εταιρείας ήταν ευδιάκριτα σε λιγότερο από το 50% των πλαστικών απορριμμάτων.

«Αυτό δείχνει πολύ καλά την ανάγκη για διαφάνεια και ιχνηλασιμότητα», δήλωσε η Πατρίτσια Βιλαρούμπια-Γκομέζ, συν-συγγραφέας της μελέτης, και ερευνήτρια πλαστικής ρύπανσης στο Stockholm Resilience Centre.

«Πρέπει να ξέρουμε ποιος παράγει τι, ώστε να αναλάβουν την ευθύνη, σωστά;» πρόσθεσε.

Τα πλαστικά απορρίμματα που ταυτοποιηθηκαν ανήκαν σε 56 πολυεθνικές εταιρείες, με το 1/4 να προέρχεται από μόνο έξι εταιρείες. Δύο εταιρείες καπνού και καπνικών προϊόντων ευθύνονταν για το 2% των πλαστικών απορριμμάτων: η Altria και η Philip Morris International. Η Danone και η Nestlé ήταν υπεύθυνες για το 3% των πλαστικών απορριμμάτων, η PepsiCo για το 5% και η Coca-Cola για το 11%.

Ο Guardian προσέγγισε τις εταιρείες Altria, Philip Morris International, Danone, Nestlé, PepsiCo και The Coca-Cola Company.

«Νοιαζόμαστε για τον αντίκτυπο κάθε αναψυκτικού που πουλάμε και δεσμευόμαστε να αναπτύξουμε την επιχείρησή μας με τον σωστό τρόπο» δήλωσε η Coca-Cola.

Όπως αναφέρει ο Guardian, η εταιρεία έχει δεσμευτεί να κάνει το 100% των συσκευασιών της ανακυκλώσιμες παγκοσμίως έως το 2025 και να χρησιμοποιεί τουλάχιστον 50% ανακυκλωμένο υλικό στις συσκευασίες έως το 2030.

Η Nestlé δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα ότι έχει μειώσει τη χρήση του παρθένου πλαστικού κατά 14,9% τα τελευταία πέντε χρόνια και υποστηρίζει προγράμματα σε όλο τον κόσμο για την ανάπτυξη συστημάτων συλλογής και ανακύκλωσης απορριμμάτων.

«Από την έναρξη των εθελοντικών μας δεσμεύσεων για την αντιμετώπιση των πλαστικών απορριμμάτων πριν από πέντε χρόνια, έχουμε ξεπεράσει σημαντικά την αγορά όσον αφορά τη μείωση του παρθένου πλαστικού και την αύξηση της ανακυκλωσιμότητας, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση του Ιδρύματος Ellen MacArthur», ανέφερε η εταιρεία.

Η εταιρεία Danone δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα: «Συνεχίζουμε να προσπαθούμε να μειώσουμε το δικό μας πλαστικό αποτύπωμα – μεταξύ 2018-2023 μειώσαμε τη χρήση πλαστικών κατά 8%, που αντιστοιχεί σε 62.000 τόνους και αυξήσαμε την ανακυκλωσιμότητα των συσκευασιών μας. Το 84% των συσκευασιών μας είναι ανακυκλώσιμες, επαναχρησιμοποιήσιμες ή μπορούν να κομποστοποιηθούν. Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε και να πιέζουμε για βελτιωμένες υποδομές συλλογής και ανακύκλωσης προκειμένου να βοηθήσουμε τους καταναλωτές να ανακυκλώνουν».

Η εταιρεία δήλωσε πως υποστηρίζει «μια φιλόδοξη και δεσμευτική Παγκόσμια Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για τα Πλαστικά που θα αντιπροσωπεύει μια σημαντική ευκαιρία για να ξεκλειδωθεί και να επιταχυνθεί η πρόοδος στην κυκλική οικονομία των πλαστικών».

Ωστόσο, ενώ πολλές από αυτές τις εταιρείες έχουν λάβει μέτρα προκειμένου να βελτιώσουν τον αντίκτυπό τους, οι ερευνητές της μελέτης υποστηρίζουν ότι δεν είναι αποτελεσματικά. Η παραγωγή πλαστικού έχει διπλασιαστεί από τις αρχές του 2000 και οι μελέτες δείχνουν ότι μόνο το 9% του πλαστικού ανακυκλώνεται.

Οι ερευνητές της μελέτης, ορισμένοι από τους οποίους συμμετέχουν στο νέο γύρο διαπραγματεύσεων που διεξάγονται στην Οτάβα του Καναδά αυτή την εβδομάδα για την Παγκόσμια Συνθήκη του ΟΗΕ για τα Πλαστικά, δήλωσαν πως τα ευρήματά τους υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για μια παγκόσμια συνθήκη που θα επικεντρώνεται στον περιορισμό της παραγωγής.

Ο πρέσβης του Ισημερινού στο Ηνωμένο Βασίλειο, Λούις Βάγιας Βαλντιβιέσο, δήλωσε στον Guardian νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, πως ελπίζει ότι οι χώρες θα ενωθούν για να εξασφαλίσουν ένα διεθνές νομικά δεσμευτικό μέτρο για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης.

«Είναι πολύ σημαντικό το ότι διαπραγματευόμαστε αυτήν τη συνθήκη τώρα. Ο κόσμος βρίσκεται σε μια τριπλή κρίση κλιματικής αλλαγής, απώλειας βιοποικιλότητας και ρύπανσης. Ωστόσο, ενώ υπάρχουν συμφωνίες για τα δύο πρώτα, δεν έχουμε ούτε νόμους, ούτε παγκόσμια συμφωνία για την πλαστική ρύπανση».

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Science Advances».