Τι είναι οι ελεύθερες ρίζες και πώς με παχαίνουν;

Κατά τη διάρκεια των χημικών διεργασιών του μεταβολισμού, το οξυγόνο παράγει ελεύθερες ρίζες. Υπό κανονικές συνθήκες, οι ελεύθερες ρίζες καταστρέφονται από τα αντιοξειδωτικά΄συστήματα του οργανισμού. Όταν όμως το βιολογικό μας σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση διαρκούς υπερδιέγερσης (π.χ. επειδή ζούμε σε μολυσμένο περιβάλλον, τρώμε ανθυγιεινά, καπνίζουμε ή έχουμε έντονο άγχος), παράγονται πολύ μεγαλύτερες ποσότητες ευθέρων ριζών από όσες μπορεί να εξουδετερώσει ο οργανισμός.

Ένα απλό παράδειγμα

Φαντάσου ότι βρίσκεσαι σε ένα δωμάτιο όπου μια μηχανή παράγει τοξικό αέριο…Όταν στο χώρο υπάρχει ένα ορθάνοικτο παράθυρο, μπορεί να υποφέρετε, αλλά δεν κινδυνεύετε. Όσο πιο κλειστός είναι όμως ο χώρος, τόσο μεγαλύτερη ποσότητα καυσαερίου συσσωρεύεται, με συνέπεια να αυξάνεται ο κίνδυνος ασφυξίας και η πιθανότητα έκρηξης.

Η μηχανή παραγωγής καυσαερίων αναπαριστά την έκθεση σε οξειδωτικούς παράγοντες και το ανοικτό ή κλειστό παράθυρο προσδιορίζει το επίπεδο της αντιοξειδωτικής άμυνας του οργανισμού. Στην περίπτωση που το “παράθυρο” μας δεν διαθέτει την απαιτούμενη διέξοδο, τότε παρουσιάζεται συσσώρευση καυσαερίου, δηλαδή οξειδωτικό στρες. Η “έκρηξη”, τέλος, αντιπροσωπεύει την πυροδότηση της προδιάθεσης που φέρει ο κάθε ένας από εμάς για την εμφάνιση κάποιας συγκεκριμένης νόσου.

Πώς μας παχαίνουν οι ελεύθερες ρίζες;

Μέσα σε κάθε κύτταρο βρίσκονται τα μιτοχόνδρια. Όταν αυτά εργάζονται απρόσκοπτα αξιοποιούμε καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων. Εάν οι ελεύθερες ρίζες εξουδετερώνονται, τα μιτοχόνδρια προστατεύονται και λειτουργούν χωρίς προβλήματα. Αντίθετα, εάν οι ελεύθερες ρίζες πλεονάζουν, τότε στρέφονται εναντίον των μιτοχονδρίων, τα φθείρουν και παρεμποδίζουν τη λειτουργία τους. Το άμεσο αποτέλεσμα είναι να μειώνονται οι βιολογικές καύσεις και να παίρνουμε εύκολα βάρος.