Προγραμματική Σύμβαση για την προστασία και ανάδειξη της περιπατητικής διαδρομής της Αρβανιτιάς

 Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη υπέγραψε με τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου Δημήτρη Πτωχό, τον Δήμαρχο Ναυπλιέων Δημήτρη Ορφανό και τον Πρόεδρο του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Ναυπλίου Χρήστο Γκούμα, Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης, για την υλοποίηση του έργου «Αντιμετώπιση κατολισθητικού κινδύνου, με καινοτόμες μεθόδους, στην περιοχή "Μονοπάτι Αρβανιτιάς", Δήμου Ναυπλιέων», συνολικού προϋπολογισμού 4.780.000 ευρώ, με πόρους του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Πελοπόννησος»- ΕΣΠΑ 2021-2027, για την στερέωση των βραχωδών πρανών του Μονοπατιού​​​ της Αρβανιτιάς, στο Ναύπλιο.

Το έργο στοχεύει στην προστασία και ανάδειξη της περιπατητικής διαδρομής της Αρβανιτιάς, η οποία χαρακτηρίζεται από μοναδική φυσική ομορφιά και σημαντική επισκεψιμότητα. Παράλληλα, αποτελεί το άμεσο περιβάλλον του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου και ιστορικού διατηρητέου μνημείου της Ακροναυπλίας και του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου του Ναυπλίου, με τους οποίους συναποτελεί μια ενιαία λειτουργική και αισθητική ενότητα. Υλοποιείται βάσει ερευνητικού προγράμματος, που εκπονήθηκε από το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού​​​ Πανεπιστημίου, με τίτλο "Έρευνα και αντιμετώπιση κατολισθητικού κινδύνου, με καινοτόμες μεθόδους, στην περιοχή "Μονοπάτι Αρβανιτιάς" στην Ακροναυπλία δ. Ναυπλιέων", μέσω προγραμματικής του Υπουργείου Πολιτισμού με το Δήμο Ναυπλιέων και το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ναυπλίου.

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη μετά την υπογραφή των συμβάσεων, δήλωσε:

"Πριν από τρία χρόνια, το Υπουργείο Πολιτισμού, δια των αρμοδίων υπηρεσιών του, ολοκλήρωσε και παρέδωσε το Μπούρτζι. Το Μπούρτζι αποτελεί τοπόσημο για το Ναύπλιο. Ένα δεύτερο, εξ ίσου σημαντικό τοπόσημο είναι το Μονοπάτι της Αρβανιτιάς που αποτελεί ένα μοναδικό περίπατο, γνωστό και αγαπημένο, όχι μόνο στην τοπική κοινωνία, αλλά και στους επισκέπτες του Ναυπλίου. Το μονοπάτι της Αρβανιτιάς έχει αφήσει το αποτύπωμά του ποικιλοτρόπως, από τις σελίδες της λογοτεχνίας μας μέχρι τον ελληνικό κινηματογράφο. Στο μονοπάτι αυτό είχαν παρατηρηθεί, ήδη από το 2018 και το 2019, κατολισθητικά φαινόμενα από βραχοτεμάχη, τα οποία αποσπώνταν και είχαν καταστήσει το μονοπάτι επικίνδυνο. Τα φαινόμενα της κλιματικής κρίσης επέτειναν την επικινδυνότητα αυτή και σήμερα, μετά από τη μελέτη που εκπόνησε το Υπουργείο Πολιτισμού, υπογράψαμε με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, τον Δήμο Ναυπλιέων, το Περιφερειακό Ταμείο, Προγραμματική Σύμβαση ύψους 4.780.000 ευρώ, από πόρους του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Πελοπόννησος»- ΕΣΠΑ 2021-2027, προκειμένου να ξεκινήσει άμεσα το έργο. Συγχρόνως, το Υπουργείο Πολιτισμού έχει ήδη ξεκινήσει την εκπόνηση των μελετών για τα αρχαιολογικά κατάλοιπα, τα οποία βρίσκονται επί του λόφου. Ωστόσο, πρέπει να προηγηθεί η στερέωση των βράχων για να ακολουθήσει το έργο αυτό. Επομένως, και η Αρβανιτιά, ο άμεσος χώρος της με τα αρχαιολογικά κατάλοιπα, και το μονοπάτι, περίπου ενός​ χιλιομέτρου, ​μπαίνουν σε μια διαδικασία αποκατάστασης και απόδοσής τους, πρωτίστως στους δημότες, και ακολούθως στους επισκέπτες, του Ναυπλίου. Το ΥΠΠΟ, με πόρους από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, από το ΠΕΠ «Πελοπόννησος» ΕΣΠΑ 2014-2020 και 2021-2027, υλοποιεί σειρά πολύ σημαντικών έργων στην Αργολίδα, και σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Σε αυτά προστίθενται κάποια καθόλου ευκαταφρόνητα κεφάλαια από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου Πολιτισμού, το Ταμείο Ανάκαμψης,​ την Περιφέρεια Πελοποννήσου από εθνικούς πόρους. Όλα αυτά μας επιτρέπουν να πούμε ότι από το 2019 μέχρι και το 2027, ο αρχαιολογικός και μουσειακός Χάρτης στην Αργολίδα θα έχει αλλάξει απολύτως. Καθήκον μας είναι η προστασία, συντήρηση και η ανάδειξη των μνημείων, αλλά και η ενίσχυση, με κάθε τρόπο, του πολιτιστικού τουρισμού, ο οποίος αποτελεί τον πραγματικά βιώσιμο τουρισμό και σύμφωνα με τις διεθνείς στατιστικές καλύπτει περίπου το 40% του παγκόσμιου τουρισμού. Θέλω να ευχαριστήσω τον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου Δημήτρη Πτωχό, τον Δήμαρχο Δημήτρη Ορφανό, το Λιμενικό Ταμείο και τον Πρόεδρό του Χρήστο Γκούμα, και φυσικά τους συνεργάτες μου, τον Γενικό Γραμματέα Πολιτισμού Γιώργο Διδασκάλου, τον Θέμη Βλαχούλη και την Έφη Χωραφά από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων του ΥΠΠΟ, οι οποίοι θα έχουν την επιστημονική εποπτεία και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αργολίδος στο πρόσωπο της Εφόρου Άλκηστις Παπαδημητρίου, η οποία έχει επιφορτιστεί με την καθημερινή εποπτεία του έργου».

Οι εργασίες ανατίθενται στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και περιλαμβάνουν παρεμβάσεις, όπως τοποθέτηση αγκυρίων και ενισχυμένων μεταλλικών πλεγμάτων, εκβραχισμούς, φράκτες ανάσχεσης και εγκατάσταση συστημάτων ενόργανης παρακολούθησης, διασφαλίζοντας την ασφαλή πρόσβαση για τους επισκέπτες, συμπεριλαμβανομένων ΑμεΑ και εμποδιζόμενων ατόμων, καθώς και την ανάγκη διατήρησης και προστασίας της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς της περιοχής. Η βελτίωση της προσπελασιμότητας και η υλοποίηση μέτρων προστασίας από κατολισθήσεις έχουν πολλαπλά οφέλη, όπως η ενίσχυση της τουριστικής κίνησης, η αναβάθμιση των υποδομών της περιοχής και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Δημήτρης Πτωχός, δήλωσε:

«Με το έργο αυτό προστατεύουμε ένα εμβληματικό σημείο του Ναυπλίου, το Μονοπάτι της Αρβανιτιάς, θωρακίζοντάς το από τον κίνδυνο κατολισθήσεων και βραχοπτώσεων. Δεν πρόκειται μόνο για μια παρέμβαση ασφάλειας, αλλά και για μια επιλογή στρατηγικής σημασίας που αναδεικνύει τον πολιτισμό, το φυσικό περιβάλλον και την ιστορία της περιοχής. Θέλω να ευχαριστήσω θερμά την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, τον Δήμο Ναυπλιέων, τη Διαχειριστική Αρχή, τις τεχνικές μας υπηρεσίες και όλους τους φορείς που συμμετέχουν στην προγραμματική σύμβαση, γιατί μέσα από τη συνεργασία μας καταφέρνουμε να προχωρούμε σε ολοκληρωμένες παρεμβάσεις που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα των υποδομών. Η Περιφέρεια Πελοποννήσου αξιοποιεί κάθε διαθέσιμο εργαλείο και χρηματοδοτικό μέσο ώστε να ενισχύσει την πολιτική προστασία και να παραδώσει στους πολίτες και στους επισκέπτες ένα ασφαλές και αναβαθμισμένο τοπόσημο».

Το μονοπάτι της Αρβανιτιάς περιβάλλει τη χερσόνησο της Ακροναυπλίας. Πρόκειται για πεζόδρομο (πλάτους 3 μ.-5μ., μήκους 1.000 μ.) που συνδέει το δυτικό άκρο της πόλης του Ναυπλίου (περιοχή προμαχώνα Πέντε Αδέλφια) με την ομώνυμη παραλία. Η Ακροναυπλία αποτελεί τη βραχώδη απόληξη της χερσονήσου του Ναυπλίου στο μυχό του Αργολικού κόλπου και επ΄αυτής υψώνεται το Κάστρο, που αποτελούσε τον περιτειχισμένο οικισμό της πόλης από την αρχαιότητα έως και τα τέλη του 17ου αιώνα. Η χερσόνησος της Ακροναυπλίας χαρακτηρίζεται από έντονο ανάγλυφο με απότομα βραχώδη πρανή κυρίως στο νότιο και το δυτικό τμήμα της. Το σύνολο του Κάστρου της Ακροναυπλίας, από τα δυτικά προς τα ανατολικά, διακρίνεται σε επιμέρους περιοχές, και περιλαμβάνει τα εξής μνημεία: α) Το Ρωμέικο κάστρο, β) την Πύλη Sagredo - τον Πύργο Ωρολογίου γ) την Περιοχή του Τείχους Gambello, δ) την Περιοχή του Ανατολικού τείχους, ε)- Το Κάστρο Toron, στ) τον Προμαχώνα Grimani.

Παράλληλα, η Λίνα Μενδώνη και ο Δημήτρης Πτωχός υπέγραψαν δύο Προγραμματικές Συμβάσεις Πολιτισμικής Ανάπτυξης, που αφορούν στη συνέχιση συστηματικών ανασκαφικών ερευνών στην Αρχαία Τενέα, στο Χιλιομόδι και στην Ρωμαϊκή Έπαυλη, στη θέση Κατουνίστρα, στο Λουτράκι.

Στην τελετή υπογραφής των Προγραμματικών Συμβάσεων Πολιτισμικής Ανάπτυξης παρέστησαν ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου, ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων Θεμιστοκλής Βλαχούλης, η τμηματάρχης της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Κτηρίων, Ευθυμία Χωραφά, η Προϊσταμένη της ΕΦΑ Αργολίδας, Άλκηστις Παπαδημητρίου, υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟ και της τοπικής αυτοδιοίκησης.